Henley Pasaport Endeksi, 20 yıllık tarihinde ilk kez ABD pasaportunu dünyanın en güçlü 10 pasaportu listesinin dışında bıraktı.
Asya ülkeleri sıralamanın zirvesine yerleşti. Singapur 193 ülkeye vizesiz erişim ile ilk sırada. Onu 190 ülke ile Güney Kore ve 189 ülke ile Japonya takip ediyor.
ABD ise, Malezya ile birlikte 180 ülkeye vizesiz erişimle listenin 12. sırasında yer aldı.
Endeks, Londra merkezli danışmanlık firması Henley & Partners tarafından hazırlanıyor ve Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) verilerine dayanıyor.
Henley aynı puana sahip ülkeleri tek sırada saydığı için, aslında ABD’nin önünde 36 ülke bulunuyor.
2024 YILINDA BİRİNCİ SIRADAYDI
2014’te birinci sırada yer alan ABD, 2024 Temmuz’unda hala ilk 10’daydı. Peki bu gerilemenin nedeni ne?
Bunun arkasında, son dönemde yapılan erişim değişiklikleri var.
Nisan ayında Brezilya, karşılıklılık eksikliğini gerekçe göstererek ABD, Kanada ve Avustralya vatandaşlarından vize istemeye yeniden başladı.
Çin ise Almanya ve Fransa gibi Avrupa ülkelerine vizesiz giriş izni verirken, ABD bu kapsama alınmadı.
Papua Yeni Gine ve Myanmar da giriş politikalarını değiştirerek başka pasaportların sıralamasını yükseltti, ABD’nin pozisyonunu ise daha da zayıflattı.
Son darbeyi ise Somali’nin e-vize sistemini başlatması ve Vietnam’ın ABD’yi yeni vizesiz ülke listesine dahil etmemesi vurdu.
Henley & Partners Başkanı Christian H. Kaelin, “ABD pasaportunun son on yıldaki zayıflaması, sadece sıralamadaki bir değişim değil, küresel hareketlilik ve yumuşak güç dinamiklerinde köklü bir dönüşümün göstergesidir,” dedi.
ÇİN’İN HIZLI YÜKSELİŞİ
Bir zamanlar zirvede yer alan İngiltere pasaportu da düşüşte. 2015’te birinci olan İngiltere, Temmuz’dan bu yana iki sıra kaybederek 8. sıraya geriledi.
Aynı dönemde Çin büyük bir yükseliş gösterdi. 2015’te 94. sıradayken, 2025’te 64. sıraya çıktı ve bu süreçte 37 yeni ülkeye vizesiz erişim kazandı.
Rapor, Çin’in Rusya, Körfez ülkeleri, Güney Amerika ve Avrupa ile yaptığı yeni vize anlaşmalarını, Pekin’in “artırılmış açıklık” stratejisinin bir parçası olarak gösteriyor.
Bir diğer başarı hikayesi ise Birleşik Arap Emirlikleri (BAE). Son on yılda 34 sıra yükselerek 42. sıradan 8. sıraya çıktı.
2025’İN EN GÜÇLÜ PASAPORTLARI
106. sırada yer alan Afganistan, sadece 24 ülkeye vizesiz giriş hakkı ile listenin en dibinde bulunuyor. Onu Suriye (26 ülke) ve Irak (29 ülke) izliyor.
1- Singapur (193 ülke)
2- Güney Kore (190)
3- Japonya (189)
4- Almanya, İtalya, Lüksemburg, İspanya, İsviçre (188)
5- Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İrlanda, Hollanda (187)
6- Yunanistan, Macaristan, Yeni Zelanda, Norveç, Portekiz, İsveç (186)
7- Avustralya, Çekya, Malta, Polonya (185)
8- Hırvatistan, Estonya, Slovakya, Slovenya, BAE, Birleşik Krallık (184)
9- Kanada (183)
10- Letonya, Lihtenştayn (182)
11- İzlanda, Litvanya (181)
12- ABD, Malezya (180)